ҚАЗ

Қалақай

Қалақай – еркек эликсирі.Қалақай ежелгі дәуірде емдік мақсатта қолданылған. Орыстар елінде оны жасыл қайнатпа, от-жалын өсімдік деп атаған. «Ол өзі суық, ал адамдарды күйдіреді» деп айтқан. Қалақайды қолдану туралы қола дәуірінің тарихи мәліметтері болған. Әртүрлі уақыт мерзімдерінде оны жануарлар тағамы ретінде, маталарды бояу үшін, одан жіптер алынған, талшық, қағаздар жасалған. Қалақайдан ең мықты парустар тігілген. Жапонияда қалақай жгуты жібекпен бірге самурай атжарақтарын алуда қолданған.

Қалақай – Urticaceae тұқымдастығының мыңжылдық өсімдігі. Төртқырлы тік сабақты,супротивті жұмыртқа тәрізді-ланцетті ірі тісті жапырақты, жүрек тәрізді негізі. Жапырақтары мен сабағының күйдіруші талшықтары бар, талшықтардың іші улы ащы сұйықтыққа толы.

Қосүйлі қалақай құрамында гликозид уртицин, С, К, В және В2 тобының дәрумені, каротин, илік және алкалоидтәрізді заттар, хлорофилл, филлохинон, пантотен қышқылы, кремнилі, құмырсқа, галлусты қышқылдар, рафбофлабин, қант, камедь, фитонцидтер, холин, гистамин, ситостерол, крахмал, ақуыз, микроэлементтер (темір, мыс, марганец, хром) және балауыз бар.

Қалақай жараны жазушы, зәр айдайтын, жалпы нығайтқыш, іш жүргізетін, дәрумендік, тырысуға қарсы, қақырық түсіруші қасиетке ие. Зат алмасуға да аң ықпалын тигізеді. Қалақай препараттары қанның ұюын жылдамдатып, қандағы гемоглабиннің, эритроциттердің мөлшерін арттырады, қандағы қант мөлшерін азайтады, әртүрлі жатырдан, геморроидалды, асқазандық ішкі қанкетулерде қолданады.